Library and Information Science Miscellaneous

This weblog in the field of Library and Information Science contains news, comments and everything that its bloggers think could be useful for LIS professionals and students. It is maintianed by a number of students mainly Research students and Iranian. Our email is lismisblog at Yahoo dot com.

Wednesday, August 31, 2005

free survey hosting

This is a good web service for those who are going to do a simple suevey for their research specially Master students. You can create your own survey and see the results online in different formats and produce diagrams based on your results, all free.
http://freeonlinesurveys.com/

Thursday, August 25, 2005

تحلیل کیفی داده ها

تحلیل کیفی داده ها در پژوهشها برای تحلیل داده های بدست آمده از طریق مصاحبه ها یا پاسخ هایی که به پرسشهای باز داده شده است لازم می شود. برای تحلیل کیفی نرم افزارهای متعددی وجود دارد. از جمله
  • NVivo
  • NUD*IST
  • The Ethnograph
  • askSAM
  • ETHNO
  • Infoselect

اگر دسترسی به نرم افزارهای فوق ندارید، خوبست بدانید نرم افزارهای ورد و اکسل هم میتوانند با دسته بندی موضوعی داده ها برای تحلیل کیفی داده ها به شما کمک کنند. مقالاتی درباره چگونگی کاربرد ورد و اکسل برای تحلیل کیفی داده ها در اینترنت موجود است که میتوانید با موتورهای کاوش به آنها دست یابید.

Friday, August 19, 2005

Reed Elsevier website

Today I went to Eywitness to take part in a usability test of Reed Elsevier website. They gave me a few senarios, each consisted of a few tasks and demanded me to fulfill them while thinking aloud. As compensation for the time of the participants, they agreed to pay some money to a charity chosen by the participants. I asked them to pay some money for Niger's famin. It was a good experience for me as it was the first usability test I participated. I got some ideas how to conduct a website usability test.

Thursday, August 11, 2005

بیوانفورماتیک و کتابداری

بیوانفورماتیک یعنی گردآوری، سازماندهی و تحلیل حجم بزرگی از داده های بیولوژیکی با استفاده از شبکه های کامپیوتری و بانکهای اطلاعاتی یا بعبارت دیگر مطالعه کاربرد کامپیوتر و تکنیکهای آماری برای مدیریت اطلاعات زیستی.از آنجا که بیوانفورماتیک با مدیریت اطلاعات سروکار دارد، سخن از نقش کتابداران و اطلاع رسانان دربیوانفورماتیک در مقالاتی مورد بررسی قرار گرفته و تأکید شده است برای ایفای نقشی مؤثر در این زمینه کتابداران و اطلاع رسانان باید دانش خود را در زمینه علوم زیستی و کامپیوتر گسترش دهند.

Wednesday, August 10, 2005

Fund raising for library through chocolate selling

A smiling little girl came to me with a chocolate box in her hands and said: "please buy a chocolate to help developing my school's library". It is a custom here for fund raising through this way among primary schools. They provide each kid with a chocolate box including 25 chocolates and children should sell them and give back the money they earn to school. In addition to benefits of such way to collect money, there are also some valuable lessons for children on it. They will understand the value of group working, they practice communicating with other people and they learn doing business.

RMIT Library Service Quality Survey

Following our web-based questionnaire discussion, have a look at RMIT library Service Quality Survey. Every year, RMIT university evaluates its services and resources through releasing a web-based questionnaire to students and offer a prize (this year an iPod) to encourage them to reply. The content and structure of this year's questionnaire is different from last year. It is shorter than last year but I think the first section seems boring and unattractive.

Tuesday, August 09, 2005

راهنمای تهیه پرسشنامه اینترنتی، فرانت پیج، راه ساده تر

با استفاده از فرانت پیج به سادگی می توان ترتیبی داد که پاسخها به محقق ایمیل شوند و یا اینکه در قالب یک فایل ذخیره شوند و یا اینکه در یک بانک اطلاعاتی Access ذخیره گردند.

برای اینکار پس از اینکه کار طراحی صفحه پرسشنامه خود را با استفاده از فرانت پیج به پایان بردید، می توانید مراحل زیر را طی کنید:

1. بر روی گزینه submit راست کلیک کنید

2. گزینه form properties را انتخاب کنید که پنجره ای با همین نام مشاهده خواهید کرد.

3. اکنون می توانید شیوه مورد نظر خود را انتخاب کنید. اگر میخواهید پاسخ های هر پاسخ دهنده را جداگانه از طریق ایمیل دریافت کنید گزینه و سپس را انتخاب کنید و آدرس ایمیل مورد نظر خود را در کادر بنویسد و اگر اسم فایلی درون گرینه file name می بینید آنرا پاک کنید. و سپس Ok کنید. اگر می خواهید پاسخ ها در یک فایل متنی ساده با پسوند CSV ذخیره شوند. نامی برای فایل مورد نظر خود انتخاب و داخل گزینه file name بنویسید. این نوع فایل ها برای تحلیل داده ها مناسب هستند واطلاعات آنها می تواند به راحتی به Excl یا SPSS منتقل شود. اگر می خواهید پاسخ ها را در یک بانک اطلاعاتی ذخیره کنید گزینه send to database را انتخاب کنید سپس روی علامت options کلیک کنید و در پنجره جدید گرینه create a database را انتخاب کنید. فرانت پیج به صورت خودکار یک بان اطلاعاتی Access برای شما ایجاد خواهد کرد که حاوی فیلدهای با اسامی فیلدهای پرسشنامه شماست. پس از Ok کردن. فایل پرسشنامه را ذخیره کنید. این فایل قاعدتا دارای پسوند html خواهد بود. این پسوند را به asp تغییر دهید.

4. سپس باید فایل asp پرسشنامه و بانک یا فایل ایجاد شده توسط فرانت پیج را روی سرور قرار دهید.

نکته. سرور شما باید پشتیبان فایلهای asp و Microsoft FrontPage Server Extensions باشد.

زمانی که صفحه وب پرسشنامه را با فرانت پیج ایجاد می کنید، آنرا در داخل پوشه my webs در my documents خود ایجاد کنید تا با پیغام خطای فرانت پیج مواجه نشوید. فایل پاسخ ها یا بانک اطلاعاتی بر روی وب باید داری ویژگی writable باشند.

فراموش نکید که آدرس فایلها و پوشه ها باید به همان ترتیبی باشد که فرانت پیج تعیین کرده.

Monday, August 08, 2005

راهنمای تهیه پرسشنامه اینترنتی، ملزومات

هممانطور که دوستمان در نوشته های قبلی اشاره کرد پرسشنامه های اینترنتی کاربردهای فراوان در حوزه های مختلف تحقیقاتی پیدا کرده اند. راه ساده انجام آنها تهیه پرسشنامه به صورت یک فایل word و ارسال آن به عنوان ضمیمه ایمیل است. پاسخ دهندگان می توانند پاسخهای خود را با تایپ کردن (در مورد سئوالات باز) و یا با پررنگ یا زیرخط دار کردن در مورد سئوالات بسته به فایل اضافه کنند و آنرا با ایمیل به محقق باز گردانند. این شیوه اگر چه به سادگی قابل اجراست و به دانش فنی چندانی نیاز ندارد اما بسیار ناکارآمد است و به هیچوجه توصیه نمی شود.

شیوه دیگر تهیه پرسشنامه به صورت یک صفحه وب و قراردادن آن بر روی اینترنت است که پاسخ دهندگان می توانند به صورت آنلاین به پرسشنامه پاسخ دهند.

برای تهیه این نوع پرسشنامه تحت وب ابزارها و مهارتهایی لازم است.

1. توانایی طراحی صفحه وب با استفاده از کدهای زبان html یا استفاده از یکی از نرم افزارهایی که برای طراحی صفحات وب واسطه گرافیکی کاربر پسند فراهم می کنند نظیر FrontPage یا Dreamweaver

2. دسترسی به یک سرور اینترنت که بتوان صفحه وب پرسشنامه را بر روی آن بارگذاری کرد. این سرور باید از برخی خدمات خاص پشتیبانی کند مثلا یا پشتیبان اسکریپت هایی نظیر PHPیا CGI باشد و یا اینکه از صفحات موسوم به ASP یا Active Server Page و Microsoft FrontPage Server Extensions پشتیبانی کند.

3. گاه قدری مهارت برنامه نویسی با یکی از فناوریهای اینترنتی فوق نیز ضروری است.

طراحی صفحه وب به خودی خود کار مشکلی نیست. مسئله اصلی تدارک شیوه ای برای دریافت و ذخیره پاسخ هاست. زمانی که پاسخگو روی علامت Submit تقه می زند باید پاسخ های وی دریافت شده و با نظم مشخصی آرایش شده و در جایی مثلا یک فایل یا یک بانک اطلاعاتی ذخیره شوند و یا اینکه به عنوان مثال از طریق ایمیل به محقق ارسال شوند. این کار به طرق مختلف امکان پذیر است. که در مورد آن خواهم نوشت.

Graduation rate in Australia

در سمیناری که امروز شرکت نمودم سخنران میگفت در استرالیا فقط بیست و پنج درصد از دانشجویان دکترا موفق به فارغ التحصیلی میشوند. البته من در صحت این آمار شک دارم اما واقعیت این است که آنقدر که درس خواندن و مدرک گرفتن در مملکت ما ارزش محسوب میشود، در استرالیا یافتن شغل و کسب درآمد اهمیت دارد و به همین دلیل به محض اینکه شغل نان و آب داری پیدا میکنند عطای مدرک را به لقایش می بخشند.

Friday, August 05, 2005

پژوهش با استفاده از پرسشنامه تحت وب- بخش سوم: مشکلات

مشکلات مربوط به استفاده از پرسشنامه تحت وب
از آنجا که دسترسی به این نوع پرسشنامه ها مستلزم دسترسی به اینترنت است محقق پاسخگویان بالقوه ای را از دست خواهد داد و ممکن است جامعه پاسخگو به پرسشنامه اینترنتی، نماینده کل جامعه مورد مطالعه نباشد
مسأله تعیین میزان (درصد) پاسخگویی: معمولا" در نتایج تحقیق عنوان میشود که چه درصدی از جامعه مورد مطالعه به پرسشنامه پاسخ داده اند . در پرسشنامه های اینترنتی تعیین میزان پاسخگویی مشکل است و به همین دلیل معمولا" فقط تعداد پاسخها اعلام میشود. دو مشکلی که نگارنده با آن برخورد نمود یکی اینکه فقط برخی از فهرستهای پستی و گروههای مباحثه تعداد اعضا (مشترکین) خود را ذکر میکنند. در بقیه موارد باید با گرداننده این فهرستها و گروهها تماس گرفته و سوال نمایید که در همه موارد نیز جوابگو نیست. مشکل دوم مسأله همپوشانی است. برخی افراد در گروههای پستی متعددی عضویت دارند در حالیکه طبیعی است که فقط یکبار پرسشنامه شما را پاسخگو باشند و همین مسأله تعیین میزان پاسخگویی جامعه مورد مطالعه را دشوار می سازد
در جلسه ای که با یکی از استادان دانشکده داشتم میگفتند سه بار لینک پرسشنامه مرا از طریق سه فهرست پستی مختلف (ایفلا، اس.ال.آ و انجمن کتابداران و اطلاع رسانان استرالیا) دریافت نموده اند. بنابراین باید در ایمیلی که به فهرستهای پستی فرستاده میشود این مورد را پیش بینی نموده و از افراد پیشاپیش بخاطر احتمال وقوع آن عذرخواهی نمود
چند روزی بعد از اینکه لینک پرسشنامه را برای یکی از فهرستهای پستی ایفلا فرستادم با پاسخهای فراوانی همگی از استرالیا مواجه شده و متعجب شدم چرا که به هیچ فهرست پستی در استرالیا پرسشنامه را نفرستاده بودم. به یکی از پاسخگویان ایمیل زدم که از چه کانالی پرسشنامه مرا گرفته و او ایمیل حاوی لینک پرسشنامه را برایم فرستاد و فهمیدم یکی از پاسخگویان خیرخواه در ایفلا متن ایمیل مرا برای چند فهرست پستی در استرالیا فوروارد کرده بود. این هم از مسائلی است که تعیین میزان پاسخگویی را مشکل می سازد. چون ممکن است افراد لینک پرسشنامه را برای سایر افرادی که شما پیش بینی ننموده اید نیز بفرستند.
مسأله عضویت در فهرستهای پستی: برخی گردانندگان لیستها به شما اجازه میدهند که متن ایمیلتان را برای آنان بفرستید و خودشان به گروه پست میکنند اما برخی دیگر شما را ملزم به عضویت در گروه می نمایند که باید چند وقتی -چون برای فرستادن ایمیل یادآوری دوباره به این عضویت نیاز خواهید داشت- ایمیلهای ناخواسته را تحمل نمایید
مشکل بعدی چندباره فرستادن پاسخهاست. برخی پاسخ دهندگان به اشتباه ممکن است چند بار پرسشنامه را ارسال کنند. تشخیص تکراری بودن پاسخها و حذف موارد تکراری وقت گیر است. نگارنده برخی موارد تکراری را با اختلاف زمانهای بسیار کوتاه بین پاسخهای متوالی تشخیص داده و حذف نمود
مسأله پرسشهای باز و بسته: سؤالاتی مثل سن و کشور محل سکونت را باید بصورت بسته طرح نمود. یعنی مثلا لیستی از گروههای سنی و یا لیست کشورها را در مقابل سؤال قرار داد تا پاسخ دهنده مورد مربوط به خود را انتخاب کند. تحلیل اینگونه پرسشها بسیار آسان است. البته متأسفانه اینجانب پرسش مربوط به کشور محل زندگی را بصورت باز طراحی نمودم و مجبور شدم زمانی را صرف یکسان سازی اسامی مختلف برای کشورهای واحد نمایم. مثلا" در مورد آمریکا عبارات
USA, US, United States of America, America, usa, us
بکار برده شده بود که باید همه را یکی میکردم
اما برای برخی دیگر از سؤالات مثل میزان تحصیلات و شغل که یکی از موارد پرسشنامه اینجانب نیز بود از آنجا که در کشورهای مختلف سیستمهای متنوع آموزشی و پستهای شغلی مختلفی وجود دارد بسته نمودن این سؤالات ممکن بود منجر به حذف برخی موارد شود بنابراین این پرسشها بصورت باز طراحی شد و بسیار مفید واقع شد. برایم جالب بود که پستهای مشاغل کتابداری و اطلاع رسانی در دنیا اینهمه اسامی گوناگون داشته باشد
مشکل دیگر مسائل فنی است. مثلا" پرسشنامه باید طوری طراحی شود که بارگذاریش بآسانی میسر شود تا اگر کسی از اینترنت با سرعت پایین نیز استفاده میکند بتواند با سرعت به آن دست یابد. از قبل باید این موارد را تست نمود. ترافیک شبکه هم ممکن است عدم دسترسی به پرسشنامه را موجب شود.
مشکل آخر و بسیار مهم اینکه طراحی پرسشنامه تحت وب دانش فنی و آشنا بودن با نرم افزارهای مختلف را می طلبد. از آنجا که آقای جمالی در این زمینه تجربه بیشتری دارند میخواستم خواهش کنم کار را ادامه داده و تجربیات خود را در این زمینه با ما سهیم کنند

پژوهش با استفاده از پرسشنامه تحت وب- بخش دوم: مزایا

مزایای استفاده از پرسشنامه تحت وب
حذف هزینه های چاپ، ارسال و دریافت پرسشنامه

افزایش میزان پاسخگویی با ارسال لینک پرسشنامه به فهرستهای پستی و گروههای مباحثه که علاقمندیهای مشترکی دارند

دسترسی به افراد از سرتاسر دنیا

از آنجا که در پرسشنامه های تحت وب پاسخگو ناشناس باقی میماند (نوشتن نام یا آدرس ایمیل اغلب اختیاری است و جهت ارسال خلاصه نتایج و یا مصاحبه با افرادی که علاقمندی شان را اعلام نموده اند استفاده میشود.) افراد بیشتری تمایل به پاسخگویی نشان میدهند. در حالیکه در پرسشنامه های پیوست شده با ایمیل آدرس ایمیل شما ممکن است هویت شما را آشکار کرده و عاملی بازدارنده برای پاسخگویی باشد.

دریافت پاسخها بصورت الکترونیکی امکان بروز خطا در گردآوری داده ها را به حداقل می رساند

پژوهش با استفاده از پرسشنامه تحت وب- بخش نخست

اینترنت امکانات فوق العاده ای برای انجام پژوهشهایی که از ابزار پرسشنامه استفاده می کنند فراهم کرده است. پرسشنامه تحت وب و ارسال پرسشنامه از طریق فایلهای پیوست شده به ایمیل مدتهاست که باب شده و عملکردی بسیار کارآمدتر از روشهای سنتی ارسال پرسشنامه داشته اند. در حوزه کتابداری نیز شاهد این حرکتها هستیم. پرسشنامه اینترنتی توان فوق العاده بالقوه ای برای پژوهشهای کتابداری دارد*. گروه بحث مجازی کتابداران در ایران بارها بعنوان جامعه پژوهش در نظر گرفته شده است. تاکنون پرسشنامه های ارسالی به گروه بحث در قالب فایلهای پیوست شده به ایمیل بود ولی اخیرا لینک یک پرسشنامه تحت وب نیزتوسط یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد کتابداری به گروه ارسال شد که گرچه مشکلاتی از لحاظ ساختاری و فنی داشت، بعنوان اولین پرسشنامه از این نوع نویدبخش بود. پرسشنامه اینترنتی خانم خلیلی نیز گرچه در حوزه کتابداری نبود، از معدود پرسشنامه های ایرانی بود که بلحاظ فنی و ساختاری بدون مشکل بنظر میرسید. از آنجا که اینجانب نیز بخشی از کار پایان نامه خود را با پرسشنامه اینترنتی انجام داده ام میخواستم تجربیاتم را در اختیار شما بگذارم شاید مفید واقع شود.
--------------------------------------------------------------------------------
*Zhang, Y. (2000). "Using the Internet for survey research: A case study." Journal of the American Society for Information Science 51(1): 57-68.

Wednesday, August 03, 2005

افراد علاقمند به زندگی بن لادن

این ماجرا رو شنیدید که بعد ازماجرای 11 سپتامبر، اف بی آی از یکی از شبکه های کتابخانه های عمومی آمریکا درخواست کرد که لیست کسانی رو که کتابهای زندگینامه بن لادن رو امانت گرفتن به پلیس ارائه کنه تا ببینند چه کسانی بودند شاید بتونند ارتباطی با تروریست ها کشف کنند. اما کتابخانه های عمومی از این کار سر باز زدند . این ماجرا باعث کش مکش میان معتمدین کتابخانه های عمومی و اف بی آی شد که نهایتا کتابخونه های عمومی برنده شدند وبرای حفظ رسالت خودشون و رعایت حریم خصوصی زندگی مراجعین لیست رو به اف بی آی تحویل ندادند منتها من به کتابدارای ایرانی توصیه نمی کنم در چنین شرایطی بگن نه چون احتمالا هم در کتابخونشون تخته می شه، هم شغلشون رو از دست می دهند هم اینکه یه مدتی باید کتابدار افتخاری یکی از زندانهای کشور می شن!!.

Tuesday, August 02, 2005

Wiki

Did you know what Wiki stands for? Wiki is short for "What I Know Is".

Monday, August 01, 2005

Electronic article submission

Some of you might have noticed that gradually more publishers adopt electronic submission for their journals. Authors need to register and create an account for this kind of service. In our field JDoc from Emerald launched an e-submission service for its authors a few months ago called JADE. Today I found out that JASIST from Willy publishing has also adopted an e-submission method. it's service called ScholarOne. The advantage of e-submission services is that authors can track their articles' status while they are being processed by the publishers. They can see online at which stage their articles are (being reviewed, etc.). one year ago it was a pain to submit an article to JASIST. auhtors had to send 3 hard copies plus and e-version. but now it's been made much easier with ScholarOne.